Nergens vind je zo’n sprookjesachtige natuur als in de Harz, het noordelijkste middelgebergte van Duitsland. Het natuurgebied wordt getypeerd door donkere wouden en mysterieuze wandelroutes, maar ook door schilderachtige dorpjes en sprookjeskastelen. Waar de Harz vanaf het voorjaar tot in de herfst een walhalla is voor wandelaars, fietsers en mountainbikers, is het in de winter een bestemming voor sneeuwschoenwandelaars en rodelliefhebbers. De Harz is in elk seizoen een bezoek waard!
Bloeiende kasteeltuinen in de lente
De Duitse deelstaat Saksen-Anhalt vierde in 2020 het 20-jarig bestaan van de 50 droomtuinen en parken, die al twee decennia lang een bijzonder netwerk vormen. De 50 tuinen en parken, van kasteelhoven en kloosterparken tot botanische tuinen, weerspiegelen op hun eigen manier de geschiedenis van Saksen-Anhalt. De aangelegde paden verbinden de talrijke sculpturen, kastelen en landhuizen met elkaar en zorgen voor eindeloze wandelmogelijkheden.
Ook in en rond de Harz vind je een aantal bijzondere kasteel- en kloostertuinen. Zo verrast het kastelencomplex Blankenburg zijn bezoekers met een uitgestrekte barokke tuin met fontein en een theehuis, een oude molen en een dierenpark. In de tuinen van het ruim 1000 jaar oude kloostercomplex Drübeck staat een 300 jaar oude lindeboom en kun je de rozen- en kruidentuinen bezoeken. In Sangerhausen vind je bij het Europa-Rosarium de grootste rozencollectie ter wereld. Op een oppervlakte van 13 hectare worden de 75.000 rozen van ruim 8000 rozensoorten door wandellanen met elkaar verbonden. Een must voor elke rozenliefhebber.
Wandelen met heksen
Natuurlijk kun je in het de Harz het hele jaar door wandelen, maar de zomer- en herfstmaanden zijn vooral geliefde wandelmaanden. Voor veel gezinnen is het natuurpark een ideale bestemming voor de zomervakantie. De wandelmogelijkheden zijn hier oneindig; er zijn talloze routes uitgezet voor alle soorten wandelaars en met de meest uiteenlopende thema’s. De Harzer-Hexen-Stieg is de bekendste route. Zijn naam heeft hij te danken aan de legendarische heksen die eeuwenlang door de Harz zouden hebben rondgevlogen en de heksen vormen dan een vaak terugkerend thema in de Harz. De complete heksenroute loopt 100 kilometer van oost naar west en is op te delen in verschillende etappes van rond de acht tot tien kilometer.
Omdat wandelen niet voor alle kinderen de ideale bezigheid is, heeft de Harz heeft er alles aan gedaan om het wandelen ook voor jonge bezoekers spannend te houden. Er zijn veel korte wandelroutes met uiteenlopende thema’s zoals – daar heb je ze weer - heksen, lynxen en holbewoners. Kinderen kunnen op pad gaan met een speciale stempelkaart van de ‘Harzer Wandernadel’. Bij verschillende posten langs verschillende routes kunnen ze een stempel verdienen en worden ze tot wandelprins of -prinses bekroond.
Het letterlijke en figuurlijke hoogtepunt van de Harz is de Brocken. Deze 1150 meter hoge berg was jarenlang verboden terrein voor de gewone burger en is nu een beroemde attractie. Er zijn verschillende routes die je mee de Brocken op nemen. Met de 1,6 km lange Brockenrundweg bijvoorbeeld, wandel je in korte tijd rondom het plateau. Vanaf de top is het uitzicht adembenemend; bij mooi weer kun je helemaal naar het Sauerland kijken.
Langs het ijzeren gordijn
In de herfst wordt het al snel wat guurder in de Harz, maar dat is geen reden om hier niet te gaan wandelen. Het ruige landschap komt ook in het najaar goed tot zijn recht. Het is inmiddels meer dan 30 jaar geleden dat de Duitse muur viel. Tot die tijd deelde een 1390 kilometer lange grenslijn, op sommige plekken wel 10 kilometer breed, Duitsland in tweeën. In die tijd werden er overal grensfortificaties aangelegd, die alleen toegankelijk waren voor bewaking en militairen. Het is niet verwonderlijk dat de natuur hier decennialang ongestoord haar gang heeft kunnen gaan. Na de eenwording werd pas duidelijk tot wat voor uniek natuurparadijs deze strook, ook wel de Groene Band (Grünes Band) genoemd, zich had ontwikkeld. Al snel werden er wandelpaden aangelegd zodat iedereen hier van deze grandioze erfenis kan genieten.
Naast een enorm stuk ongerepte natuur heeft het IJzeren Gordijn in de Harz nog andere sporen nagelaten; grensstenen, prikkeldraad, grensmuren en mijnen zijn overal in het landschap terug te vinden. Deze resten hebben zich ontwikkeld tot een van de meest interessante routes van de Harz: de Harzer Grenzweg. Deze route laat wandelaars op een bijzonder manier kennismaken met de unieke natuur, cultuur en de Duitse geschiedenis. De wandelroute neemt je mee over verzwegen grenspaden en de voormalige „Kolonnenweg”. Onderweg wandel je door het gevarieerde gebergte met hier en daar een pittige klim. Dankzij de talrijke bezienswaardigheden onderweg laat de Duitse geschiedenis je niet los; overal langs de route vind je grensstenen- en palen.
Winterwonderland
Van ongeveer november tot eind februari zijn grote delen van de Harz bedekt onder een laag sneeuw. Het is geen typisch skigebied, maar je kunt er op verschillende plekken langlaufen, sleeën en ook sneeuwschoenwandelen is een populaire bezigheid in het winterseizoen. In de winter is het Bodetal, het dal van de rivier Bode rond Thale een echte aanrader: het dal is dan nóg romantischer dan in de zomer. De besneeuwde heuvels zijn ideaal om te rodelen en sleeën. Ook zijn er verschillende winterwandeltochten die je de mystieke kant van het natuurgebied laten zien. Onder een witte deken is het bijzondere landschap nog mooier.
Wat je in de wintermaanden niet mag overslaan is een ritje met de historische stoomtrein, de Brockenbahn, over het zogenaamde smalspoor naar het hoogtepunt van de Harz, de Brocken. Het klassieke treintje tuft door het landschap vanaf de ‘Koning van de Harz’ via Wernigerode naar de top.
Vakanties naar de Harz
Vakantieparken en meer in de Harz ...
